मेषी दण्ड : मातृभाषामाथि दमनको एक इतिहास

रासस २०८१ साउन ७ गते १८:५६ ७ साउन, काठमाडौँ । सबै मान्छेले बोल्ने भाषा एउटै भए के हुन्थ्यो होला ? आजका दिनमा सायद यो एउटा स्वैरकल्पना मात्र हुनसक्छ । मानव सृष्टिका चरणसँगै आवश्यकताका आधारमा विभिन्न समुदायमा आआफ्नै ढङ्गले भाषाको विकास भएको पाइन्छ । तर यहाँ भाषाको इतिहास र विकासबारे चर्चा गर्न खोजिएको होइन । यहाँ […]

Continue Reading

भव्यतापूर्वक मनाइयो, २११औं भानुजयन्ती: भाषावैज्ञानिक राई र साहित्यकार ठकुरीलाई सम्मान प्रदान

भाषावैज्ञानिक राई र साहित्यकार ठकुरीलाई सम्मान प्रदान लिभु संवाददाता काठमाडौँ । नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र भानु प्रतिष्ठानको सहकार्यमा २११ औँ भानुजयन्ती विशेष कार्यक्रमका साथ भव्यतापूर्वक २०८१ असार २९ गते शनिबार सम्पन्न भएको छ । भानु प्रतिष्ठानले २०११ सालदेखि भानुसम्बन्धी विविध गतिविधि र २०३३ सालदेखि राजधानीमा प्रभातफेरिसहित भानुजयन्ती मनाउँदै आएको छ । यस प्रतिष्ठानले काठमाडौँमा दुई श्रष्टालाई […]

Continue Reading

डेढ शताब्दी अघिको कथामा ‘मेषी दण्ड’ मन्चन हुने

लिभु संवाददाता काठमाडौं– करिब डेढ शताब्दीअघिको कथालाई लिएर निर्माण गरिएको नाटक ‘मेषी दण्ड’ साउन ५ देखि २७ सम्म नियमित मन्चन हुने भएको छ । मण्डला थिएटरले हालै आधिकारिक रुपमा मन्चनको घोषणा गरेको हो । २०२४-०२५ मा १४ नाटक निर्माणको घोषणा गरेको मण्डलाले दोस्रो नाटकका रुपमा ‘मेषी दण्ड’ मन्चन गर्न लागेको हो । यसअघि प्रविण खतिवडाको […]

Continue Reading

अन्तरवार्ताः प्राज्ञ धनु याक्खा भन्नुहुन्छ– ‘नेपाललाई धेरै देशसँग कला, संस्कृतिमार्फत् जोड्न सकिन्छ’

‘नेपाललाई धेरै देशसँग कला, संस्कृतिमार्फत् जोड्न सकिन्छ’ प्राज्ञ धनु याक्खा, चित्रकार तथा मूर्तिकार ५२ देशको सहभागितामा मुन्दुम अन्तर्राष्ट्रिय चित्रकला प्रदर्शनी खोटाङको दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका र धनु आर्ट स्टुडियोको संयुक्त आयोजनामा २०८० फागुन ५ देखि १७ गतेसम्म मुन्दुम अन्तर्राष्ट्रिय चित्रकला प्रदर्शनी काठमाडौंको बबरमहलस्थित नेपाल कला परिषदमा सम्पन्न भएको छ । यसअघि नगरपालिकाकाले २०८० असोज १७ […]

Continue Reading

कवि गगन राईको मानवीय कर्तव्यमुखी कविता ‘डाइनोसरजस्तै हुन नपरोस्’

डाइनोसरजस्तै हुन नपरोस् गगन राई जब जब कथा र कविताहरू मर्छन् तब तब सविताहरू मर्छन् जब जब फूलहरू काँडा बन्छन् तब तब समथर जीवनहरू डाँडा बन्छन् अनि मान्छेका मन ढुंगा हुन्छन् र तिनका सपना नदी माथिको भ्वाङ परेको डुंगा बन्छन् । जब जब, गजल र गीतहरू मर्छन् तब तब चोखो प्रीतहरू मर्छन् जब जब शून्यताहरू […]

Continue Reading

वाम्बुले संस्कृति : वाम्बुले राईको व्यक्तिगत देउराली र सामाहरू

वाम्बुले राईको व्यक्तिगत देउराली र सामाहरू मनाराज राई किराँत वाम्बुले राईहरू मूलरूपमा कुलपितृलाई पुज्दछन् । यसका अलावा प्रकृति, भूमे, सिमे, सिकारी व्याखारीलाई पुज्दछन् । पितृ र प्रकृतिजन्य धेरै खाले देउतालाई वाम्बुले भाषामा सामा भन्ने गरिन्छ । पुज्ने कार्यलाई सामा पाचाम भनिन्छ । यहाँ वाम्बुले राईको घनाबस्ती भएको सुनकोशी र दुधकोशी नदी जोर्ती वरिपरिका बस्तीहरू विशेषगरी […]

Continue Reading

युद्धसाहित्यकार राईको ‘राइफलको नालबाट जीवन नियाल्दा’ सार्वजनिक

लिभु संवाददाता काठमाडौँ । युद्धसाहित्यकार गणेश राईको नवौँ कृति ‘राइफलको नालबाट जीवन नियाल्दा’ संस्मरणात्मक उपन्यासको दोस्रो खण्ड सार्वजनिक भएको छ । ब्रिटिस गोर्खा सैन्य जीवनबाट अवकाशप्राप्त साहित्यकार राईको उक्त कृति हालै राजधानीमा आयोजित एक समारोहमा कृतिकार राईसहित कवि श्रवण मुकारुङ, कवि शशी लुमुम्बू, सङ्गीतकार वसन्त मुकारुङ, कवि विमला तुम्खेवा, लेखक तथा सम्पादक सुदर्शन श्रेष्ठ, उपप्राध्यापक […]

Continue Reading

‘साल्पा सिलिचुङ–सिलिछो’ मुन्दुमी मिथक र इतिहासको पुस्तक विमोचन

रासस काठमाडौं, २०८१ बैशाख १५ शनिवार । मुुन्दुम मौखिक इतिहास हो । किरात समुदायले मुन्दुमलाई जीवनदर्शन मान्छन् । यस्तै किरात राई समुदायको संस्कृति र सभ्यतासँग जोडिएको साल्पा–सिलिचुङको मुन्दुमी मिथकलाई लिपिबद्ध गरी पुस्तकका रुपमा प्रकाशन गरिएको छ । साल्पा सिलिचुङ सरोकार संरक्षण तथा प्रवर्द्धन केन्द्र अन्तर्राष्ट्रिय समितिले प्रकाशन गरेको ‘साल्पा सिलिचुङ–सिलिछो’ नामक मुन्दुमी मिथक र इतिहासको […]

Continue Reading

साहित्यकार रसिकलाई प्रतिभा सम्मान र कवि मेन्याङ्बोलाई प्रतिभा पुरस्कार

लिभु संवाददाता काठमाडौं– नेपाली प्रतिभा प्रतिष्ठान, बेलायतले वरिष्ठ साहित्यकार, गायक तथा संगीतकार गणेश रसिकलाई ‘प्रतिभा सम्मान–२०२३’ प्रदान गरिएको छ । सम्मानको राशि ५० हजार रुपैयाँ र सम्मानपत्र रहेको छ । यसैगरी कवि तथा पत्रकार प्रदीप मेन्याङबोलाई ‘प्रतिभा पुरस्कार–२०२३’ बाट पुरस्कृत गरिएको छ । पुरस्कारको राशि १ लाख रुपैयाँ तथा सम्मानपत्र रहेको छ । नेपाल प्रज्ञा […]

Continue Reading

शुभचन्द्र राईको नविनतम कथा ‘झाँक्री कान्छा’

झाँक्री कान्छा शुभचन्द्र राई नकाटेको लट्टा परेको कपाल, चिम्से आँखा, उत्तर दक्षिण फर्केको चुस्सा जुङ्गा दारी, जन्मजात नमाझेको पहेलो दाँत र ढ्याब्रे नाक भएको झाँक्री कान्छाको उचाई मुस्किलले ४ फिट ५ ईन्च जतिको होला तर सात गाउँमा शक्ति भएको धामी हुन् भनेर उनको चर्चा परिचर्चा छ । टाउको दुख्यो झाक्री कान्छा, पेट काटियो झाक्री कान्छा, […]

Continue Reading