वाम्बुले राई भाषाको कथा : सिंगापुरे अम्बक

मातृभाषा
गणेश वाम्बुले

इक अम्बक स्यामेइ हिबिक आचुक ति योर जेब्बे । रुच्चाम्वाल योक्का झाउँ । स्यामेइ हिप्चाम्वाल ख्वाल्बो ख्वाल्बो आँज्जा । आमासुरो हौ ! आक्वाल ख्वाल्बो अम्बक ? थाल्वाङ ब्लान्निमाक क्लुम्निमेइ ? ब्आसि हिम्सिङ आक्वाल ब्रोसो । रुच्चाम्वाल्वास इम्से ख्वाल्बो बा:म, ब्आइम्वाल आक्वाल ब्रो:म ह्वाला । आम अम्बकङा बिउ उङगुइ क्लुम्सि हिम्सिङ आक्वाल स्यासो ! आमेङ बिउ उङगुइ गाक्सा है !

आम थाम देसल्वाम बिकासे अम्बक रैछा ? उनतिड् थाल्वाइ ल्वानिमेइ आचिसि, अम्बकङा बिउ चै बिदेसल्वाङ ब्लान्निम स्याम्दा ?! ब्वासि डा लाउरे क्वार्‍वा ब्वानिम !

आम योरख्वा खाचिकुड्ले ब्अ्यालेन्चि साइला थाके ग्यार्सिम । फुर्सिम । आङ बारिल्वा स्याचो अम्बक हिप्साख्वा जालि पाच्चो, जुयो पाच्चो बडेख्वाल दुमिम । अम्बकङा झाउँल्वा स्यासिचै चाकुइ आाज्जा स्यामेइ बाम्मे । क्वालचै तोलास हिम्मे । गल्लि भातालाम कुडु । इल्वाङ ख्वाल्मा भानालाम बारि कान्ला ढिकल्वा स्याचो अम्बक ।

आम दसै औसि छेका बारि ढिकल्वा इम अम्बकङा आति चाकुम तुलफुल या स्यामेइ बाम्मे । फ्वाङ्गे, चितुचाँगे, गडौरि, मोकोमालि, साइपत्रि, क्याउरा फुरितिड् ब्वाइम्मेइ बाम्मे । लाम हाल्चो मुयोन् ब्अिसि चै इम अम्बकल्वाङ ग्रोसिम ।

कुडुल्वाम बडेख्वाल जाहान बाम्मे । इम क्वाल–निस् अम्बक क्राबोस् स्यासास जासिइ आड्अुचो । जिखो द्वाइपाति जाचाम देसै च्वाबिमे । चाकुम मुयोख्वाइ हिबिमे । इम क्वाल जिचो अम्बक क्वालजनाङ म्वाल आट्वाम्सि । जाइम्वाल खोरुम्मे । बिउ फ्वाइचो बडेख्वाल दुमिम । मायात प्वाचो बाम्मे । सित्तिस फ्वाइचो आक्वाल आक्वाल । बेबातिड् वातिम्वाल आमा हो आमा । इस्तिमाख् कुडुल्वाम ख्वाल्बो मुयोस् वास्साख्वा फ्वाइचो बडेख्वाल दुमिम् । गाक्सापुकुम देसाख्वा बडेजन नातागोता वास्सितुम्मुन्चो बा:म ।

स्वाचाम्वाल योर खोरुम्मे । आस्वाचाम्वाल्वाइ स्वाबाडाम । आम क्वाल अम्बकङा योर । आस्वाइम्वाल्वाइ ड्अुम । आचुकति चेला पाम्मे । थाल्वाङ ब्लान्निमेइ देसाख्वा । नुम्बोल्वाङसे अम्बक ब्आमुम्चोस् बा:म । तिवाइँ आमचै अम्बक ख्वाल्बो स्यामेइ बा:म । ख्वाल्बो तिमेइख्वा आचुक ति योर जेब्बेइ आज्ज्याँसे तिम ।

स्यासि डा आमस्याङ्मे मेवाइ स्यामेइ बा:म । खानद्यालल्वा कान्छाङ कुडुल्वा बडे बडेख्वाल्चो मेवा । इम मेवा स्यामेइ हिप्साख्वा आक्वाल मुयोख्वा योर जेब्बेइ बा:म । मेवा आजिठ्ठुस निक्खो बिउ फ्वाइम्मे द्याम । उङगुइ इम मेवा ख्वाल्बो बा:म दे:चो ठोमाख् क्वाफुडिङ्मेइ बा:म । इम हिब्बाख् फ्वायुङमेइ बा:म ।
इम ख्वाख्वाल्बो मेवा हिप्साख् आचुङाति जालि बु:म । त्याङ डा इम मेवा थाथाम द्यालल्वाम मुयोख्वा क्लुम्सि तुमिम । सेपाब्बे । आस्याङ देन्चोल खान्देलि कान्छाख्वा बडेख्वाल्सेस सेपातुम् । इल्वाङ मानेभन्ज्याङ हाट ल्यातुमाख् डल्लस् लि:सुमेइ बा:म । चाकुख्वाइ मेवा ब्आसि हिबिमेइ बा:म । इम्याङ बिउ चाकुख्वाइ क्लुमिमेइ बा:म । हुर्कैपाम्मेइ बा:म । से:पाब्बेइ बा:म । त्यापिपिइ स्यातिस बा:म ।

इम मेवा चै हिलेपानल्वाम लाउरे ठ्वानेख्वा बु्रनाईल्वाङ खातुमेइ द्याम । मेवाङा बिउ खातुमेइ द्याम । ब्रुनाई हिलेपान द्यालस्याङ गर्मो ठाङ तिमेइख्वा मेवा ड्अुचो रै । इल्वा ड्अुचो मेवा हिलेपानल्वाइ ड्अुचो रै । इस्तिमाख् चाकुख्वाइ बिउ क्लुमिमाख् सेपाब्बे । पैसा तुलैपाम्मे । आम बिकासे बिउ रान्चो रैछा ।
उङचै आम अम्बक आचुकति थाल्वाङ ब्लान्निमेइ देसाख्वा चेलापाम्मे । स्वासिइ क्र्वाडि । आमास तिवाइँ क्वाल ड्अि आपाठ्ठु आड्अुचो तिमाख् सिंगापुरे अम्बक वाइसिम बा:म । खै सिंगापुर देसाख् ओब्बुन्चो रान्चो तिम आरान्चो ति । खाचिकुड्लेङा साला, पुन्टुलेङ ब्अ्वामोङ ब्अिने (भाइ) सिंगापुरे लाउरे बा:म । आङ ड्अि बोबोहाङ । आङ ओ: (दिदि) पुन्टुलेङ ब्ओमो अघरसे त्वाम ज्वाल्चो । पुन्टुलेइ क्वार्‍वाकान्छा छमैने छुट्टिल गासाङ बा:म देचो ठौमाख् आठा ग्यार्सिम ।

बिदेसल्वा डा गल्लि, जंगलल्वा ख्लि, स्वार्कि आपामि । चर्पिखानाल्वाङ तोला ब्अ्वारिम्मे देन्साख् बोबोहाङख्वा ड्आम्बि गामेइबेलाल सौमेइ थि । इम योर पुन्टुलेख्वाइ ठौमेइ थि । द्यालपाङल्वा चर्पिखानाङ मल्ट आबाक्चो । कुडुल्वाङ भाना खोला, गल्लि, जंगल, पोथ्रापाथ्रि डुक्लिटि तोला ब्अ्वार्चाम । त्याापालिका क्वार्‍वाकान्छा गाल्वा क्वाल चर्पि बनैपाम देमाख्वा जुम्सिम् । इल्वाङ कुडु डुब्लो ड्आम्बिल ब्ओ: खोर, बिया, साँरा, ब्अ‍ेइसो पोब्बुन्चो मटान, ख्वाल्मा बाम्मे । इम ख्वाल्मा भानाल बारिकान्लाङ आघ्यामल्वा क्वाल खाउले ड्औमे । इम खाउलेतोला क्वालनिस घना फाफु ब्अ‍ेउमाख् ल्याप्तुम । ब्अ‍ेघ्राक्तिम्वाल खोले खाचिल ख्लि, स्वार्कि उडिचो बनैपौमे । इल्वाङ खिरिरि घोचा क्लुम्समाख् सेउलाख्वा बारैपौमे । आम्सि ख्वाल्चो किम्सुल पातुम । भातालाङ सेउलाङ छानाइ पातुमे । भाना, भाता, भाया रुतिम्वाल आम्सि ख्वाल्चो झुप्रो हिम्मे । इमगोड् उडिचो मुयो आहिम ।

उति बनैपौमाख् पुन्टुले ढुक्कै दुम्मे । आस्याङ देन्चाल त्यााठोचे क्वार्‍वाकान्छा ब्लामोल ड्आम्बिमसे क्र्वाडिवा आडुम्चो ब्अिम्तुम । क्वार्‍वाकान्छाख्वा तोला ब्अ्वार्चा भाना दिसि आड्वाक्तु । पुन्टुलेङ ब्अिम्सिवा न्वा पौमेइ खासिख्वा आङ मामा न्वा पापान्वाइ ग्यारिङचिमे । रान्चो पानुम राइचि वास्साख् सान्त्वाम ग्वाक्तुचिमे ।

इम्याङ क्वालनिस दिनल्वा क्वार्‍वाकान्छा बोबोहाङ ब्लाइखाम । सिंगापुरल्वाङ काठमान्डु ब्लााखाम् । काठमान्डुल्वा आनाइठु रुम्डाटारल्वाम प्लेन चासिमाख् द्याल पिमेइ रैछा । साइसोङ राति कुडु ब्लामाख् त्याँसो ओ (दिदि), भेना, भानिस, भान्जि र्‍वाम्फु ब्ला:मे । क्वार्‍वाकान्छा ब्लामेइख्वा बेबातिड् ग्यारिम्मे । र्‍वामिमाख् जिउ पापुम्मे । बोबोहाङख्वा दिदि–भेना ल्वासुल ढोक पामुचिम्मे । भानिस, भान्जिनान् कुपि आङ ला: टाक्टिगामुम्मे । पुन्टुलेइ त्याँडा साल्चो दुम्मेख्वा क्वार्‍वाकान्छाङा कावास्याङ दुम्मे । क्वार्‍वा न्वा भानिसन्वा कावा कावास दुमिङचिम् । पुन्टुलेख्वा ग्यार्सै चर्पिखाना बनैपौमेइ क्वार्‍वाकान्छा ठोपातुम ।

क्वार्‍वाकान्छा पल्टन लिम्माक नौठाङ बर्खा लाइदुम्मे । कमैपाति बेला दुम्मे । इम खोल्मा नौठालमे चर्पिखाना पुरानो दुम्मे । कमैपाचाम बेलाले रिम्मे । इम खाउले काक्सिख्वा ड्अ्याक्बिमे । बर्खाल्वा इम खाउलेल्वाङ अम्बकङा टुसा लिम्तुमे । इम हिबिमाख् सब्बैख्वा अक्खेन टेब्बे– सिंगापुरल्वाम अम्बक ।
स्वासिड सौमेइ थि बोबोहाङख्वा । ‘छुट्टि गाचाम बेलाल चिकाप म्वाल आड्अुमाख् अम्बक जाप्ति ब्आमे । इल्वाङ ड्अुङ्मे ।’ देमेइ योर ब्अिम्बिमे । थाम्से ति त्याँसो खाचिकुड्ले ब्अ्यालेन्चि साइला सिंगापुरे अम्बकङा धनि दुम्मेइ बा:म ।

Leave a Reply

Your email address will not be published.