उँधौली उँभौलीमा उनिएको प्रकृति प्रेम

सेवा भट्टराई आइतबार, मंसिर ३०, २०८१ सुनुवार समुदायको उँधौली उँभौलीमा जीवनपद्धति, कला र संस्कृतिसँगै प्रकृतिको सम्मान र दिगोपनको अभ्यास पनि जोडिएको छ। किरात समुदायले मंसीरमा उँधौली र वैशाखमा उँभौली मनाउँछ। यसमध्ये एक हो, वल्लो किरात पनि भनेर चिनिने कोइच सुनुवार समुदाय। थोरै जनसंख्या भए पनि यो समुदाय संस्कृतिमा भने धनी छ। नेपालको मध्य र पूर्वी पहाडी […]

Continue Reading

शास्त्रीय सङगीत र मुद्दुमी/ मुन्धुमी सङगीतबिच भिन्नता : डा. भक्त राई

शास्त्रीय सङगीत र मुद्दुमी/ मुन्धुमी सङगीतबिच भिन्नता सङगीत के हो ? नादयुक्त ध्वनि अर्थात् सुमधुर आवाजहरुको लयात्मक प्रस्तुति नै सङगीत हो । अझ सरल रूपमा भन्ने हो भने सङगीत भनेको भाव, विचार वा आवाजको आकर्षक एवं कलात्मक प्रस्तुति हो । सङगीत त्यस्तो भावयुक्त प्रस्तुति हो जसभित्र सुर, ताल, लय, छन्द, आरोह, अवरोहको उपस्थिति रहन्छ । […]

Continue Reading

अन्तरवार्ताः प्राज्ञ धनु याक्खा भन्नुहुन्छ– ‘नेपाललाई धेरै देशसँग कला, संस्कृतिमार्फत् जोड्न सकिन्छ’

‘नेपाललाई धेरै देशसँग कला, संस्कृतिमार्फत् जोड्न सकिन्छ’ प्राज्ञ धनु याक्खा, चित्रकार तथा मूर्तिकार ५२ देशको सहभागितामा मुन्दुम अन्तर्राष्ट्रिय चित्रकला प्रदर्शनी खोटाङको दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका र धनु आर्ट स्टुडियोको संयुक्त आयोजनामा २०८० फागुन ५ देखि १७ गतेसम्म मुन्दुम अन्तर्राष्ट्रिय चित्रकला प्रदर्शनी काठमाडौंको बबरमहलस्थित नेपाल कला परिषदमा सम्पन्न भएको छ । यसअघि नगरपालिकाकाले २०८० असोज १७ […]

Continue Reading

नरेश वाम्बुले राईको शब्दमा दक्षिण कोरियामा हिलेपाने युवाहरूको संघर्ष कथा

दक्षिण कोरियामा हिलेपाने युवाहरूको संघर्ष कथा नरेश वाम्बुले राई १. विषय प्रवेशः दक्षिण कोरिया नेपालको उत्तर–पूर्वी भागमा छ । यो देश हामी नेपाली युवाहरूको गन्तव्य बनेको छ । सन् २००७ जनवरी १ बाट मजदुर रोजगार अनुमति प्रणाली (E–9) भिसा दिन दक्षिण कोरिया र नेपालबीच सम्झौता सम्पन्न भयो । त्यसपछि मात्र व्यापक रूपमा नेपाली युवाहरूको गन्तव्य […]

Continue Reading

मुन्दुममा विद्यावारिधि हासिल गर्नु भएका डा. शान्तिदेवी राई भन्नुहुन्छ– ‘मावली बाजेको प्रेरणाले मुन्दुमबारे गहन अध्ययन गरेर पीएचडी गर्न सकेको हुँ’

‘मावली बाजेको प्रेरणाले मुन्दुमबारे गहन अध्ययन गरेर पीएचडी गर्न सकेको हुँ’ डा. शान्तिदेवी राई (शान्तिदेवी राईको जन्म विसं. २०२७ असोज ६ गते खोटाङको रतन्छा गाउँमा भएको हो । आमा लीला राई र बुवा बयानसिं चाम्लिङ राईको जेठी छोरी हुनुहुन्छ । उहाँले प्रसिद्ध गायक तथा संगीतकार जीतेन राईको जीवनसँगीनी हुनुहुन्छ । दम्पतीको छोरा पुसान किरात राई […]

Continue Reading

पञ्चबहादुर राईको वंंशखोजीः प्रातःस्मरणीय पुर्खाहरू सम्झिदै जन्मथलो ओखलढुंगाको माधवपुरका वाम्बुले राई वंशहरूको लेखाजोखा

वंंशखोजीः सुदूर अतित, प्रातःस्मरणीय पुर्खाहरू सम्झिदै जन्मथलो ओखलढुंगाको माधवपुरका वाम्बुले राई वंशहरूको लेखाजोखा ओखलढुंगा जिल्ला मानेभन्ज्याङ गाउँपालिका वडा नं.९ माधपुर (तत्कालीन माधवपुर गाउँ पञ्चायत र त्यसपछि गाउँ विकास समिति)मा वाम्बुले राईहरूको बसोबास रहेको छ । वाम्बुले राईमध्ये पनि ब्राङख्याल्चो गौरठोके पाको वंशबारे केही लेखाजोखा गर्न लागिएको छ । १) माधवपुरे राईहरूमा भिन्नता हाम्रो पुख्र्यौली वंशज भाइबन्धुहरू […]

Continue Reading

कृषिवैज्ञानिक रामजी खड्का भन्छन्– ‘व्याकुल माइला गोल्ड कप सञ्चालन भएका स्थल हिलेपानी वरपर ठाउँहरुमा पशुपालनबाट फाइदा लिनसकिने सम्भावना प्रशस्तै देखिन्छ’

अन्तरवार्ता : ‘व्याकुल माइला गोल्ड कप सञ्चालन भएका स्थल हिलेपानी वरपर ठाउँहरुमा पशुपालनबाट फाइदा लिनसकिने सम्भावना प्रशस्तै देखिन्छ’ रामजी खड्का, देश नेपालका एक कृषिवैज्ञानिक हुन् । उनको जन्म वि.सं. २००८ मंसिरमा ओखलढुंगा जिल्ला ज्यामिरेमा भएको हो । खड्ककुमारी र तेजबहादुर खड्काका जेठो छोरो उनले सगरमाथा हाई स्कुल ओखलढुंगाबाट २०२६ सालमा एसएलसी उत्तीर्ण गरेका हुन् । […]

Continue Reading

व्याकुल माइला गोल्डकप–२०७० पछि राष्ट्रगानका रचनाकार व्याकुल माइलाले भनेका छन्– ‘विकासको सुरुवात आफ्नै गाउँबाट गर्नुपर्छ’

व्याकुल माइला गोल्डकप–२०७० को अन्तरवार्ता : ‘विकासको सुरुवात आफ्नै गाउँबाट गर्नुपर्छ’ व्याकुल माइला, राष्ट्रगानका रचनाकार (२०७० कात्तिक १ देखि ९ गतेसम्म ओखलढुंगाको थाक्ले–८ सोक्मटार ब्आलेम बगर खेलमैदानमा सम्पन्न ‘व्याकुल माइला गोल्डकप, २०७०’ को सन्दर्भमा राष्ट्रगानका रचनाकार व्याकुल माइलासित सम्पादक गणेश वाम्बुले राई गरेको कुराकानीको अंश, यो अन्तरवार्ता लिब्जु–भुम्जु त्रैमासिक पूर्णाङ्क ५५, २०७० कात्तिक–पुस (किरात येले […]

Continue Reading

लेकाली गिठ्ठा लेख्छन्— ‘यस्तो रह्यो उपल्लो मुस्ताङको यात्रा अर्थात् सपनाको चुचुरोमा हिउँ चितुवा राइडिङ ट्रेल’

रह्यो उपल्लो मुस्ताङको यात्रा अर्थात् सपनाको चुचुरोमा हिउँ चितुवा राइडिङ ट्रेल लेकाली गिठ्ठा सन् २०१६ मा देखेको सपना सन् २०२३ पूरा भयो– हिउँ चितुवा राइडिङ ट्रेल । सन् २०१६ मा ग्रेट हिमाल ट्रेल बाटो हिड्ने क्रममा मुस्ताङको मार्फा र मनाङको भ्राताङमा स्याउ लटरम्मै फलेको थियो । तर स्याउ खानेबेला नभएकाले कुनै दिन मुस्ताङ र मनाङको […]

Continue Reading

मोहनकुमार खड्का (हिमशिखर)द्वारा इतिहास खोजीः ओखलढुंगाको भोल्टेकोट गढी पुनःउत्थान (भिडियोसहित)

इतिहास खोजीः ओखलढुंगाको भोल्टेकोट गढी पुनःउत्थान मोहनकुमार खड्का (हिमशिखर) ओखलढुंगा जिल्लाको पश्चिम सीमाना भएर लिखु नदी बगेको छ । यस नदीकै नामले लिखु गाउँपालिका रहेको छ । लिखु गाउँपालिका वडा नं.२ मा कुवापानी (सिंहदवी) पर्दछ । यसकै शिर डाँडाको टुप्पामा भोल्टेकोट गढी रहेको छ । यो गढी कहिलेको हो ? कसका पालाको हो ? यसको […]

Continue Reading