Category: विचार / ब्लग

गणेश वाम्बुले राई चीनको हुबेई प्रान्तको वुहान सहरबाट फैलिएको नोवेल कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)ले विश्व समुदायलाई संत्रासमा गुजारिरहेको छ । त्यो पनि लगभग सय दिनको समयावधिमै । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) ले कोरोना भाइरस विश्वका १२० भन्दा बढी मुलुकमा फैलिएको भन्दै विश्वव्यापी महामारीको घोषणा गरेको छ । उसले संक्रमण नियन्त्रणको लागि तयारी गर्न, जनस्वास्थ्य, राजनीतिक नेतृत्व […]

सलनाल (नयाँ वर्ष ) चाड –कोरियनको, रौनक र व्यस्तता–नेपालीको । चाडबाड भनेपछि जसको होस् ! जस्तो होस् ! नेपालीलाई अलिक विशेष लाग्ने गर्दछ । सलनाल विदा मनाउन दुईतिहाई मानिसहरु काम छाडेर कम्पनीबाहिर निस्कदै थिए । म पनि चारदिनको विदा सम्मुख थिएँ । यो चारदिन कोरियाको राजधानी सौलभरि नेपालीले अनेक कार्यक्रम गर्दछन । ति कार्यक्रमसँग उनीहरु […]

भाषा मर्दा एउटा जाति मर्छ, जातिसँगै एउटा सम्पदा मर्छ वैरागी काइँला २०७६ फाल्गुण १० शनिबार ०८:५०:०० सन्दर्भ : अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस हरेक वर्ष फेब्रुअरी २१ मा ‘अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस’ मनाइन्छ । सन् २००० मा संयुक्त राष्ट्र संघले मातृभाषालाई अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता प्रदान गरेपछि नेपालमा पनि विविध कार्यक्रम गरी यो दिवस मनाउन थालियो । यही सन्दर्भमा ‘झन् नयाँ’ले […]

गणेश वाम्बुले राई परिचय किरात राई जातिभित्र २८ भन्दा वटा जति भाषा बोलिन्छन् । त्यसमध्ये वाम्बुले राई भाषा एक हो । वाम्बुले राईको उत्पत्ति थलोमा मनाइने एक सांस्कृतिक चाड ढ्वाङ्कुमो हो । यसलाई ढ्वाङ्कुम पनि भन्दछ । हिन्दु पात्रोअनुसार जनैपूर्णिमा तिथिमा मनाइन्छ । प्रायः भदौ महिनामा पर्ने भएकाले यसलाई भदौ पूर्णिमा पनि भनिन्छ । वाम्बुले […]

गणेश वाम्बुले राई तिमीलाई वर्षभरिमा सबैभन्दा खुशी कुन दिन लाग्छ ? भनेर कसैले सोधे भन्नैपर्छ– ‘मेरी आमाले अपार पीडा सहेर यो धरतीमा टेकाउनु भएको दिन रमाउँछ । यो दिन मलाई खुशी लाग्छ । आमालाई जति धन्यवाद दिंदा पनि कहिल्यै पुग्दैनझैं लाग्छ ।’ यस्तै हो, किरात वाम्बुले राईहरूको साझा सामाजिक संस्था वाम्बुले राई समाज, नेपाल (वाम्रास) […]

मंसिर २१, २०७६ राजकुमार दिक्पाल नेपाल र अंग्रेजबीच युद्ध भएरै छाड्यो  । नेपाली सेनाले राष्ट्रभक्तिका साथ वीरतापूर्वक लडे तापनि ब्रिटिस सैन्य शक्ति र कूटनीतिक चातुर्यका अगाडि अन्ततः नेपाल सुगौली सन्धिमा खुम्चनुपर्‍यो  । तर, १८७१–७२ को नेपाल–अंग्रेज युद्धले नेपालीको वीरताको शौर्य भने प्रदर्शन गरायो । सीमित स्रोत र साधनबाट पनि अंग्रेजलाई राम्रैसँग टक्कर दिएपछि अंग्रेजहरू नेपालीहरूलाई आफ्नो सेनामा भर्ना […]

  पृष्ठभूमि बेलायत संसारकै एक उच्च प्रजातान्त्रिक संस्कार भएको मुलुकका रूपमा विश्वमा चर्चित छ । साम्राज्यवादका बेला बेलायतमा कहिल्यै सूर्य अस्ताउँदैन भनिन्थ्यो । किनभने युरोप, अमेरिका तथा एसिया लगायत संसारका प्रायः सबै देश बेलायतले आफ्नो उपनिवेश बनाएको इतिहास पढिन्थ्यो । युरोप अमेरिका लगायत छिमेकी मुलुक भारतसम्म बेलायतको साम्राज्य फैलिएको थियो । त्यसैले युरोप र अमेरिकामा […]

किरात राई यायोक्खा संसारभरि छरिएर रहेका आदिवासी किरात राई जातिको छाता संस्था हो । २०४५ साल साउन २२ गते स्थापित यस संस्थाको २०७५ फागुनमा किरात प्रदेश सुनसरी जिल्लाको धरानमा सम्पन्न दशौं राष्ट्रिय सम्मेलनबाट दिवस राई अध्यक्षमा निर्वाचित हुनु भयो । दिवस राई बान्तावा ताङलुक्वा पाछाको हुनुहुन्छ । उहाँ २०३५ साल भदौ १९ गते भोजपुर जिल्ला, […]

(नेपाली लोकवार्ता तथा संस्कृति समाजले २०७६ जेठ १७ र १८ गते काठमाडौंमा आयोजना गरेको तेस्रो राष्ट्रिय लोकवार्ता सम्मेलनमा प्रस्तुत गरिएको सम्मेलन पत्र यस पटक प्रकाशन गरिएको छ । सम्पादक) गणेश वाम्बुले राई परिचय किरात राई जातिभित्र २८ भन्दा वटा जति भाषा बोलिन्छन् । त्यसमध्ये वाम्बुले राई भाषा एक हो । वाम्बुले राईको उत्पत्ति थलोमा मनाइने […]