सन्ध्या सुब्बा सिङजाङगोद्वारा लिखित ‘याक्थुङ सिभिलाइजेसन’

लिम्बू युवा लेखक-लेखिका याक्थुङ मुन्धुम अर्थात् लिम्बू धर्मशास्त्रप्रति आकृष्ट । लाखौं वर्षदेखि याक्थुङ मुन्धुम अर्थात लिम्बू धर्मशास्त्र मौखिक रूपमा रहिआएको छ । यसको अर्थ अद्यापि मुन्धुमको आलेखन भएकै छैन भन्ने कदापि होइन। किनभने, सिरिजङ्गा सिङ्थेबे (द्वितीय) बी.एच. हज्सन, इमानसिंह चेम्जोङ, फिलिप सेगान्त, बैरागी काइला, डा. चैतन्य सुब्बा, जे.आर. सुब्बा प्रभृति विद्वानले याक्थुङ मुन्धुमको अन्वेषण गरी […]

Continue Reading

मुन्दुममा विद्यावारिधि हासिल गर्नु भएका डा. शान्तिदेवी राई भन्नुहुन्छ– ‘मावली बाजेको प्रेरणाले मुन्दुमबारे गहन अध्ययन गरेर पीएचडी गर्न सकेको हुँ’

‘मावली बाजेको प्रेरणाले मुन्दुमबारे गहन अध्ययन गरेर पीएचडी गर्न सकेको हुँ’ डा. शान्तिदेवी राई (शान्तिदेवी राईको जन्म विसं. २०२७ असोज ६ गते खोटाङको रतन्छा गाउँमा भएको हो । आमा लीला राई र बुवा बयानसिं चाम्लिङ राईको जेठी छोरी हुनुहुन्छ । उहाँले प्रसिद्ध गायक तथा संगीतकार जीतेन राईको जीवनसँगीनी हुनुहुन्छ । दम्पतीको छोरा पुसान किरात राई […]

Continue Reading

पञ्चबहादुर राईको वंंशखोजीः प्रातःस्मरणीय पुर्खाहरू सम्झिदै जन्मथलो ओखलढुंगाको माधवपुरका वाम्बुले राई वंशहरूको लेखाजोखा

वंंशखोजीः सुदूर अतित, प्रातःस्मरणीय पुर्खाहरू सम्झिदै जन्मथलो ओखलढुंगाको माधवपुरका वाम्बुले राई वंशहरूको लेखाजोखा ओखलढुंगा जिल्ला मानेभन्ज्याङ गाउँपालिका वडा नं.९ माधपुर (तत्कालीन माधवपुर गाउँ पञ्चायत र त्यसपछि गाउँ विकास समिति)मा वाम्बुले राईहरूको बसोबास रहेको छ । वाम्बुले राईमध्ये पनि ब्राङख्याल्चो गौरठोके पाको वंशबारे केही लेखाजोखा गर्न लागिएको छ । १) माधवपुरे राईहरूमा भिन्नता हाम्रो पुख्र्यौली वंशज भाइबन्धुहरू […]

Continue Reading

कृषिवैज्ञानिक रामजी खड्का भन्छन्– ‘व्याकुल माइला गोल्ड कप सञ्चालन भएका स्थल हिलेपानी वरपर ठाउँहरुमा पशुपालनबाट फाइदा लिनसकिने सम्भावना प्रशस्तै देखिन्छ’

अन्तरवार्ता : ‘व्याकुल माइला गोल्ड कप सञ्चालन भएका स्थल हिलेपानी वरपर ठाउँहरुमा पशुपालनबाट फाइदा लिनसकिने सम्भावना प्रशस्तै देखिन्छ’ रामजी खड्का, देश नेपालका एक कृषिवैज्ञानिक हुन् । उनको जन्म वि.सं. २००८ मंसिरमा ओखलढुंगा जिल्ला ज्यामिरेमा भएको हो । खड्ककुमारी र तेजबहादुर खड्काका जेठो छोरो उनले सगरमाथा हाई स्कुल ओखलढुंगाबाट २०२६ सालमा एसएलसी उत्तीर्ण गरेका हुन् । […]

Continue Reading

व्याकुल माइला गोल्डकप–२०७० पछि राष्ट्रगानका रचनाकार व्याकुल माइलाले भनेका छन्– ‘विकासको सुरुवात आफ्नै गाउँबाट गर्नुपर्छ’

व्याकुल माइला गोल्डकप–२०७० को अन्तरवार्ता : ‘विकासको सुरुवात आफ्नै गाउँबाट गर्नुपर्छ’ व्याकुल माइला, राष्ट्रगानका रचनाकार (२०७० कात्तिक १ देखि ९ गतेसम्म ओखलढुंगाको थाक्ले–८ सोक्मटार ब्आलेम बगर खेलमैदानमा सम्पन्न ‘व्याकुल माइला गोल्डकप, २०७०’ को सन्दर्भमा राष्ट्रगानका रचनाकार व्याकुल माइलासित सम्पादक गणेश वाम्बुले राई गरेको कुराकानीको अंश, यो अन्तरवार्ता लिब्जु–भुम्जु त्रैमासिक पूर्णाङ्क ५५, २०७० कात्तिक–पुस (किरात येले […]

Continue Reading

लेकाली गिठ्ठा लेख्छन्— ‘यस्तो रह्यो उपल्लो मुस्ताङको यात्रा अर्थात् सपनाको चुचुरोमा हिउँ चितुवा राइडिङ ट्रेल’

रह्यो उपल्लो मुस्ताङको यात्रा अर्थात् सपनाको चुचुरोमा हिउँ चितुवा राइडिङ ट्रेल लेकाली गिठ्ठा सन् २०१६ मा देखेको सपना सन् २०२३ पूरा भयो– हिउँ चितुवा राइडिङ ट्रेल । सन् २०१६ मा ग्रेट हिमाल ट्रेल बाटो हिड्ने क्रममा मुस्ताङको मार्फा र मनाङको भ्राताङमा स्याउ लटरम्मै फलेको थियो । तर स्याउ खानेबेला नभएकाले कुनै दिन मुस्ताङ र मनाङको […]

Continue Reading

मोहनकुमार खड्का (हिमशिखर)द्वारा इतिहास खोजीः ओखलढुंगाको भोल्टेकोट गढी पुनःउत्थान (भिडियोसहित)

इतिहास खोजीः ओखलढुंगाको भोल्टेकोट गढी पुनःउत्थान मोहनकुमार खड्का (हिमशिखर) ओखलढुंगा जिल्लाको पश्चिम सीमाना भएर लिखु नदी बगेको छ । यस नदीकै नामले लिखु गाउँपालिका रहेको छ । लिखु गाउँपालिका वडा नं.२ मा कुवापानी (सिंहदवी) पर्दछ । यसकै शिर डाँडाको टुप्पामा भोल्टेकोट गढी रहेको छ । यो गढी कहिलेको हो ? कसका पालाको हो ? यसको […]

Continue Reading

गाउँको समृद्धिका निम्ति एक बृहत् योजना : ब्ओकुला खेलमैदान (अभियानमा साथ दिने दाताहरूको नामावलीसहित)

लक्ष्य एक खेलकुद केन्द्र ब्ओकुला खेलमैदान एक सपना पञ्चायत कालमा तथाकथित गाउँ फर्क अभियान चलेको थियो । कति गाउँ फर्के कति सहर पसे त्यसको लेखाजोखा भएन । नेपालमा बहुदलीय व्यवस्था आएपछि एक पटक एमाले सरकारले ‘आफ्नो गाउँ, आफैं बनाउँ’ भन्ने अभियान चलायो । जुन बिम्बको रूपमा अद्यावधि प्रयोग भइरहेकै छ । विशेषगरी माओवादी सशस्त्र द्वन्द्व […]

Continue Reading

मानेभन्ज्याङको सेरोफेरोमा तेस्रो व्याकुल माइला म्याराथुन रन–२०७९ (भिडियोसमेत)

यसरी दौडियौं ४२ दशमलब १९५ किलोमिटर उकाली–ओराली मानेभन्ज्याङको सेरोफेरोमा तेस्रो व्याकुल माइला म्याराथुन रन–२०७९ दौडिनु पर्ने जम्माजम्मी ४२ दशमलब १९५ किलोमिटर हो । बाटोचाहिं तेर्सो थोरै, ओराली र उकाली सबैभन्दा धेरै छ । ओरालीमा खुट्टा थामिनसक्नुको छ । उकालीचाहिं टोपी खस्ने नै छ । समय बिहान ६.३० बजे सुरु हुन्छ । साढे ९ बजे दुधकोशी […]

Continue Reading

मिलनकान्छा किरातीको विचारणीय आलेख ‘वैकल्पिक शक्तिको सङ्कट र सम्भावना’

वैकल्पिक शक्ति निर्माण अभियन्ता भन्नेहरूले पछिल्लो समय वैकल्पिकमाथि अझ अन्यौलता थपे । बाबुरामदेखि विवेकशीलसम्म, रवीन्द्र मिश्रदेखि रवि लामिछानेसम्म कस्तो वैकल्पिक शक्ति ? कस्तो नयाँ ? कस्तो युवा ? नारा नयाँ पारा पुरानैको कारण जनता झन दिग्भ्रमित हुन गए । नेपाली राजनीतिमा वैकल्पिकको चर्चा धेरै भयो । वैकल्पिकको नाममा नयाँ नाटक धेरै मञ्चन भयो । नयाँ […]

Continue Reading