उपसचिव दशरथ वाम्बुले राईको निजामती सेवामा अनुभव

(राज्यको स्थायी सरकार भनिने निजामती सेवामा वाम्बुले राई समुदायको उपस्थिति निकै कम रहेको छ । यसै सन्दर्भमा इलाम जिल्लाको सूर्योदय नगरपालिका–१० याङ निवासी दशरथ वाम्बुले राई (बोड्वाम)ले निजामती सेवामा दशक बढी बिताए । ओखलढुंगा जिल्लामा बढी बसोबास गर्ने वाम्बुले राई जातिका दशरथ कसरी इलाम पुगे ? भन्ने सबैको स्वाभाविक जिज्ञासा हुन्छ । उनका पुर्खाहरू पाँचथरको […]

Continue Reading

किरात राई यायोक्खा संघीय कार्यसमिति अध्यक्ष जीवन हाताचो राई भन्नुहुन्छ- ‘किरात प्रदेश नामाकरण अभियान निरन्तर छ’

‘किरात प्रदेश नामाकरण अभियान निरन्तर छ’ जीवन हाताचो राई अध्यक्ष, किरात राई यायोक्खा संघीय कार्यसमिति (जीवनकुमार राईको जन्म २०३४ फागुन २२ गते ओखलढुंगा जिल्लाको मानेभन्ज्याङ गाउँपालिका–३ रिनुवालमा भएको हो । आमा अममाया र बुवा रामबहादुर राईको जेठा छोरा उहाँ वाम्बुले राईभित्र हाताचो पाछाको हुनुहुन्छ । उहाँ जीवन हाताचो राई भनेर चिनिनु हुन्छ । उहाँको श्रीमती […]

Continue Reading

१२०औं जन्मजयन्ती : किरात इतिहासविद् मानसिंह चेम्जोङका बहुआयामहरु

प्रसङ्गवश : इमानसिंह चेम्जोङको १२०औं जन्मजयन्ती सन् २०१२ का साहित्य विधाको नोबल पुरस्कार विजेता प्रथम कम्युनिस्ट चिनिया साहित्यकार मो यानले पुरस्कार ग्रहण गरेपछिको आफ्नो सम्मति सम्भाषणमा बोल्नेक्रममा “बोलेको हावाले उडाउँछ, लेखेको अमर हुन्छ” भनेको कुराले लेखन र पतुराइ कुन बढी दीर्घकालीन हुन्छ भन्ने उनको अनुभव अभिव्यक्त गर्दछ । यसरी नै आयामेली साहित्यकार स्व. ईश्वर बल्लभको […]

Continue Reading

पश्चिम नेपालको गुरिल्ला राईडिङ ट्रेलको सम्झना : बाई बाई २०२२ ! मिस यु !

सम्झनाको पेटारोमा छ– तिलिचो, थोरोङला, घोडेपानी र घान्द्रुक ट्रेक । माथिल्लो डोल्पा, मुगु र रारा ट्रेक । रुद्राक्ष राईडिङ ट्रेल । अन्नपूर्ण ट्रेक । गुरिल्ला राईडिङ ट्रेल । गुरिल्ला राईडिङ ट्रेल काठमाण्डुबाट सुरु भयो । यात्रा मोटरबाईक राईडिङको थियो । पोखरा, बाग्लुङ, रुकुम, जाजरकोट, सल्यान टेकियो । सुर्खेत, कालिकोट, जुम्ला, अछाम, डोटी, डडेल्धुरा हुँदै अघि […]

Continue Reading

मान राईको विचार : पर्यटनको दृष्टिमा मेरी प्यारी ओखलढुंगा

–मान राई आमाको यादले सताए जन्मथलो फर्किनु रे । बिहान उठ्ने बित्तिकै हलेसी महादेवको दर्शन गरेपश्चात् तल रुम्जटारको फराकिलो मैदानझैँ पाखुरी फैलाउँदै पूर्वमा दूधकोसी, पश्चिममा सुनकोसी काखी च्यापे, आफ्नो शिर उँचो पार्दै ठिङ्ग उभिएकी चोमोलुङ्माझैँ स्वच्छ छविले अटल मेरी ओखलढुंगा । केही दिन पहिला फेरि दर्शन गर्ने मौका पाएको थिएँ । ढाका टोपी नभए पनि […]

Continue Reading

शुभचन्द्र राईको संस्मरण : ४३ वर्षअघि यस्तो थियो एस.बि. होस्टेल

उत्तरमा विशाल महाभारत डाँडाको पर्वतीय शृंखला, दक्षिणमा पूर्व–पश्चिम लमतन्न पसारिएको चारकोसे झाडी अनि पूर्व र पश्चिममा सर्दु र सेउती खोलाले सीमा बाँधेको पूर्वी नेपालको एउटा सानो तर सफा र सुन्दर सहर हो– धरान । शिक्षा र स्वास्थ्यको राम्रो पूर्वाधार भएको यो सहरमा थुप्रै थुप्रै सपना र कल्पनाहरु साँचेर पहाडबाट पहाडियाहरु तल झर्छन् । मधेसबाट मधेसीहरु […]

Continue Reading

किरात राई यायोक्खाको ११औं राष्ट्रिय महाधिवेशन र नेतृत्वको सवाल

  एघारौं राष्ट्रिय महाधिवेशन किरात राई यायोक्खा लाई २६ भाषी किरात राई जातिको साझा गौरवशाली सामाजिक संस्था मानिन्छ । विश्वभरि छरिएर रहेका लाखौं किरातीको साझा पहिचानलाई संरक्षण र प्रवद्र्धन गर्ने संस्थाको नाम हो– यायोक्खा । यायोक्खाको ११औं राष्ट्रिय महाधिवेशन यही २०७९ असोज ८ गतेबाट १० गतेसम्म काठमाडौं सम्पन्न हुने तयारीमा छ । यायोक्खाले महाधिवेशनमा २५ […]

Continue Reading

निजामती सेवामा सफल युवा अधिकृतको संघर्ष कथा

अनुभूति : निजामती सेवामा मेरो यात्रा लोकेन्द्रबहादुर राई यस धर्तीमा मानिस भएर जन्मेपछि केही न केही कर्म गर्नु नै प¥यो । जीवहरूमध्ये मानिस नै हो फरक फरक कर्म गर्ने प्राणी । जन्मदेखि मृत्युसम्म मानिसहरूले विभिन्न कर्म गरेका हुन्छन् । कर्म गर्ने क्रममा कोही मानिसले वस्तु प्रदान गर्ने खालका कर्म गर्ने व्यापारी, उद्यमी, व्यवसायी, होलसेलर जस्ता […]

Continue Reading

The Wambule language and its Sociolinguistic situation by Krishna Prasad Chalise

The Wambule language and its Sociolinguistic situation[1] Krishna Prasad Chalise [1]   This paper is based on the sociolinguistic survey carried out by Linguistic Survey of Nepal (LinSuN), Central Department of Linguistics, Tribhuvan University. I would like to remember late Dr. Laxmi Raj Pandit who passed away last month because of COVID 19. He was my […]

Continue Reading

हर्कराज राई ‘बुद्धि’को आलेख : ‘फोकुलेङ कुलो’ गीत बनेको कुलो फेरि यसरी बन्यो

गाउँघरको सेरोफेरो : ‘फोकुलेङ कुलो’ गीत बनेको कुलो फेरि यसरी बन्यो इतिहासको अभूतपूर्व कालखण्डमा पुस्तौ पुस्तासम्म पनि रहिरहने गरी सँधै र सबैको निम्ति खासगरी फोकुल गाउँ र फोकुलेहरूको लागि वि.सं.१९६० सालदेखि नै कुलो खन्ने काम सुरु गरे । निरन्तर कडा परिश्रम गरेर १९७६ सालमा सिर्कु खोला र रोम्दो खोला निर्विरोध मुहान कायम हुन गयो । […]

Continue Reading