किरात सिरिजंगा लिपि यसरी सिक्न र प्रयोग गर्न सकिन्छ (भिडियोसहित)

किरात लिपि अभ्यास गणेश वाम्बुले राई ‘लिब्जु–भुम्जु’ त्रैमासिक पत्रिकामा ‘किरात लिपि अभ्यास’ २९ शृंखलासम्म छापियो । किरात लिपिलाई सिरिजंगा लिपि पनि भनिन्छ । अभ्यास शृंखलामा ‘किरात–वाम्बुले’ फोन्टमा प्राविधिक त्रुटिहरू दोहोरिन …

Read More

कवि सोनाम सज्जन किरातीको रचना : नुनको संघर्षभन्दा महान धरहरा

अर्थतन्त्रको रुखमा गुन्द्रुकको गुनासो   धरहराको टुप्पोमा निरन्तर एउटा अदृश्य सम्भोगबाट खसेर शिव पार्वतीको रासलिला उम्रिने छ सैनिक टुंडिखेल भित्र र आँकडा हुनेछ खुलामञ्चमा गुन्जने मसिना मसिना मानिसहरुको गुनासाहरु जस …

Read More

कवि अनिल हाङ राईको सुन्दर गीत ‘हिलेपानी गाउँ’

गीत : हिलेपानी गाउँ –अनिलहाङ राई ओखलढुंगा जिल्लाको सुन्दर हिलेपानी गाउँ हरियाली सुन्दरताले भरिएको ठाउँ ए नि लै लै हाम्रो हिलेपानी गाउँ घुम्न आउनु माइली हाँसीखुसी बिताउँ जिन्दगानी दायाँ बग्यो …

Read More

कवि गगन राईको मृत्यु चिन्तन कविता- म अकालमा मरें भने

म अकालमा मरें भने   कर्कलाको पातमा अडेको पानी जस्तै भर नभएको मन्छेको जीवन कुन हावाको झोक्काले कति बेला झारिदिन्छ कसैलाई थाहा हुन्न। मेरी आमा मेरो खातिर आँसुको बलिन्द्र धारा …

Read More

किरात राई यायोक्खा भन्छ– ‘खुवालुङ पानीढुंगामात्र नभई समग्र किरातीहरूको अति महत्वपूर्ण सांस्कृतिक आस्थाको केन्द्र हो’

सम्पदा : खुवालुङ संरक्षणमा यायोक्खाको चासो खुवालुङ किराती सभ्यता र संस्कृतिको महत्वपूर्ण स्थानको रूपमा रहेको छ । खुवालुङको बारेमा किरात राई समुदायमा प्रशस्तै मिथकहरू रहेको छ भने आज पर्यन्त संस्कार …

Read More

मौलिक स्थान नाम : वाम्बुले राई थातथलोमा मौलिक नामको पुनःस्थापनासँगै नयाँ न्वारन हुँदछ ?

वाम्बुले राई थातथलोमा मौलिक नामको पुनःस्थापना गणेश राई ओखलढुंगा जिल्ला मानेभन्ज्याङ गाउँपालिका–३ वामद्याल (उँबुगाउँ)को ऐतिहासिक तथा सांस्कृतिक थलो ढ्वाङ्कुटारमा यो वर्ष (२०७७ साल साउन पहिलो साता) ‘ढ्वाङ्कुम चोक’ स्तम्भ निर्माण …

Read More

प्राचीन लोकबाजा कोङकोङमा (बिनायो), जंगली युगदेखि वर्तमानसम्म (भिडियोसहित)

‘प्याटेन्ट राइट’का निम्ति विश्वव्यापी कोङकोङमा वादन प्रतियोगिता गरिदै गणेश राई काठमाडौं– ‘कोङकोङमा’ (बिनायो) एक लोकबाजा हो । किरात समुदायमा आदिम कालदेखि प्रचलनमा रहेको यस बाजाको अग्राधिकार (प्याटेन्ट राइट) कायम गर्न …

Read More

विश्व वातावरण दिवस–२०२१ सन्दर्भमा : मुक्तक

मुक्तक १. उभौली क¥याङकुरुङले आकाश छुँदै भने उभौली लाग्यो माछाको हुलले नदी उधिन्दै भने उभौली लाग्यो हलो जोत्ने कृषक नदी तीरमा बल्छी खेल्न पुगे संसारी माईको पूजा गर्दै भने उभौली …

Read More

इतिहास : वाम्बुले राईलाई त्यसपछि चौरासे राई भनियो, हड्सनका स्रोत व्यक्ति उनै बागवर्ण राईको नालीबेली र पुरातात्विक चौरासे घर

बागबर्ण, चौरास घर र वाम्बुले मुक्काचो बागबर्ण त्यस्ता थिए : बागबर्ण गुजी उपो आक्वाल ख्वाल्चो थि उपो ? सोधेँ बाजे (जस्तलाल)लाई । जवाफ पाएँ, ‘इ बुस्याङ रोच्वाख्वाल्चो डा आङ फिलास …

Read More

कुमारी कृष्ण राई भन्नुहुन्छ– ‘तत्कालीन युवराज वीरेन्द्र र ऐश्वर्यको विवाहको अवसरमा २०२२ सालमा फौदारी गरेरै काठमाडौंको राष्ट्रिय नाचघरमा ५ मिनेट साकेला देखायौं’

२०२२ सालमा फौदारी गरेरै काठमाडौंमा साकेला देखायौं कुमारी कृष्ण राई नेर्पा (खोटाङ)देखि काठमाडौं ९९ कोश छ । हामी हिँडेरै जान्थ्यौं काठमाडौं । हिँडेर सात दिनमा पुग्थ्यौं । साथमा खसी पनि …

Read More