वाम्बुलेको पहिचान चाड ‘ढ्वाङ्कुमो’ र गायक राजेशपायल राई

गणेश वाम्बुले राई किराती वाम्बुले राईहरूको महान् चाड हो– ढ्वाङ्कुमो । २०७६ सालको ‘ढ्वाङ्कुमो’ तिथि मिथि साउन ३० गते बिहीबार परेको छ । यो पालि वाम्बुलेहरूले पहिलो पटक राष्ट्रिय कलाकारलाई लिएर नाचगान गराइदैछ । राजेशपायल राई भर्सटाइट गायक हुनुहुन्छ । उहाँको बहुमुखी प्रतिभाप्रति सिंगो नेपाली समुदायले गौरव गर्दछ । उहाँले भरखरै २२ वटा किराती भाषाहरूमा […]

Continue Reading

बाँसुरीको शक्ति

टिकाराम राई (टोक्सीपुम्ले माइला) यसपाली मैले मेरो छोराले ललितपुरको सेन्ट जेभिएर स्कुलमा नेपालभरिको हिज्जे प्रतियोगिता जुनिएर समुहमा सहभागीहुन लाग्दामैले म पढेको विद्यालय श्री राज्य लक्ष्मी विद्यालय उँवुलाई २०४६ सालमा जिल्ला स्तरमा भएको सांस्कृतिक कार्यक्रममा बाँसुरी बाद्येवाधनले जिल्ला स्तरमा प्रथम भएको र २०४८ सालको हिज्जे प्रतियोगितामा प्रथम भएको उधारण दिँदै राम्रोसंग पढन भनेर प्रेरणा दिंदै आएकोमा […]

Continue Reading

सन्दर्भ : योग दिवस – योग नै किन ?

मानिस प्रकृतिको एउटा अभिन्न अंग हो । प्रकृतिमा अस्थित्वमा आए संगै मानिस गतिशिल छ । चाहे त्यो ढुङ्गे युग होस वा मध्य युग यात आजको एक्काइसौं शताब्दिको बैज्ञानिक युग । हरेक कालखण्डमा मानिसको अस्थित्व गतिशिलताका कारण नै रहि रहेको छ । ढुङ्गे युगमा खानपिनको लागि शिकार गर्न भागदौड गरेर मानिसले शरिलाई जानि नजानी गतिशिल बनाउथे […]

Continue Reading

व्याकुल माइला बुबाको सम्झना- ठूले मास्टर

व्याकुल माइला शनिबार, २५ फागुन २०७५, १२ : ०० राष्ट्रियगान छनोट कार्यदलले नयाँ राष्ट्रियगान छनोट गरी सरकारलाई हस्तान्तरण गरेको भोलिपल्ट बिहान अर्थात् २०६३ मंसिर १५ गते शुक्रबार बिहान ९ बजेतिर बुबाले गाउँको मितरीभञ्ज्याङबाट एसटिडी कल (फोन) गरेर खुसी जनाउनुभयो, छोरा, मैले अघि ७ बजेको समाचारमा खुसीको खबर सुनेँ। कूलको इज्जत राख्यौं, धन्यवाद छ। तिमीले गीत, […]

Continue Reading

मिलनकान्छाको फूलको विज्ञप्तिमा के छ ?

‘-विवेक नेपाली फूलको विज्ञप्ति हात परेपछि सरसर्ती हेरेँ । यो समाचार जस्तो सरर पढेर नहुने खाल्को रहेछ । केही समय निकालेर फुर्सदमा हेर्दैछु । पढ्दाखेरि औधी रोमाञ्चक लागेकोछ । समय सँधै एकनास रहदैन । समयजस्तै मानिसको ईच्छा आकांक्षाहरु पनि एकनास रहदैन । अझ मानिसको ईच्छा आकांक्षाहरु त असाध्यै असीमित हुन्छन् । सीमित स्रोत, साधनहरु र […]

Continue Reading

नियात्रा – सेतो शहर सेन्टोरिनी

ग्रीसबाट करिब २०० कि मि दक्षिणमा एगिन सागर Agean Sea मा अवस्थित ग्रीसको अधिपत्यमा रहेको धेरै दीपहरु मध्येको एउटा सुन्दर दीप सेन्टोरिनी ! सत्रौ शदाब्दीमा ज्वालामुखीले तहसनहस बनाएर रहेको भुभाग जहाँको ज्वालामुखी हाल निस्कृय अवस्थामा रहेको सेतो शहर जुन ग्रीसमा रहेको बिभिन्न सुन्दर टापुहरु मध्ये एउटा बिशेष पर्यटकिय स्थान हो ! यही सुन्दर दीपमा यस् […]

Continue Reading

कसरी शुरु भयो किरातको नयाँ वर्ष येले संवत् ?

२०७५ माघ २ गते १३:३९ मा प्रकाशित यतिखेर सामाजिक सञ्जाल फेसबुकको भित्ताहरूमा किरात येले संवत्को शुभकामना आदान प्रदान गर्नेहरुको ताँती देखिन्छ । विशेषगरी किराती युवामाझमा विस्तारै लोकप्रियता बढेको अनुभूति भइरहेको छ । आपसी सद्भाव साटासाट गर्ने सहज बनेको छ । हामी किरातीहरुको पहिचानसित जोडिएको किरात येले संवत्लाई थप चासोका साथ हेर्ने गरिएको छ । देश–विदेशमा […]

Continue Reading

किराती भाषाहरूको स्थितिगत विश्लेषण

१.० रूपरेखा यस सङ्क्षेपीकृत लेखनलाई मुख्य पाँच खण्डहरूमा व्यवस्थित गरिएको छ । पहिलो खण्ड (१.१) मा यस लेखनको पृष्ठभूमिबारे खुलाइएको छ । खण्ड (१.२) मा किरात भाषिक स्थितिको विश्लेषण गर्न खोजिएको छ । खण्ड (१.३) मा किरात भाषिक क्षेत्रहरूबारे संक्षिप्त चर्चा गरिएको छ । खण्ड (१.४) मा किरात वृक्ष–रेखाचित्रको तुलनात्मक व्याख्या एवं विश्लेषण गरिएको छ […]

Continue Reading

वाम्बुले भाषा बोलाइ–लेखाइ र अबको कार्यदिशा

पृष्ठभूमि १. नेपाली बृहत् शब्दकोश (नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान) ले मातृभाषालाई ‘आमाको काखमा बसेर सिकिने तथा आफ्ना वर्ग वा जातिमा बोलिने भाषा’ को रुपमा परिभाषित गरेको छ । अन्य शब्दकोशहरुको परिभाषा पनि लगभग यसै किसिमका रहेका छन् । २. मलाई वाम्बुले हुनुमा जति गर्व छ त्यति नै गर्व मेरी आमा (जो वाम्बुले नाक्सोचाचोमे हुनुहुन्थ्यो) ले काखमा राखेर […]

Continue Reading