शुभचन्द्र राई नेतृत्वमा कसी मुगाधन सरले २०५५ सालदेखि २०६६ साल सम्म निरन्तर ३ कार्यकाल जम्मा १० वर्ष किरात राई यायोक्खा सुनसरीको नेतृत्व गर्नुभयो । उहाँको पहिलो कार्यकाल देशको विविध परिस्थिति, संकटकालको कारणले ४ वर्षको रह्यो । किरात राई यायोक्खा सुनसरीको इतिहासमा यति लामो नेतृत्व र सर्वाधिक सफल कार्यकाल अन्य अध्यक्षहरूको लागि आकाशको फल हुनेछ । […]
Continue Reading
गणेश राई हिलेपानी (ओखलढुंगा)– अहिलेसम्म सबैले जानेको मतदान राजनीतिसँग जोडिन्छ । तर भावनासँग पनि जोडिनेरहेछ । भावनासँग जोडिने कडी हुँदोरहेछ । त्यसको उदाहरण हुन्– आइसरी राई वर्ष ८३ । उनी ओखलढुंगा जिल्ला मानेभन्ज्याङ गाउँपालिका–६ हिलेपानी गाउँकी हुन् । उनी बुढ्यौली र अन्य कारणले दुवै आँखा देख्दिनन् । दृष्टि गुमे पनि कान प्रष्ट सुन्छिन्, बोली स्पष्ट […]
Continue Reading
लकडाउनमा आफन्तजनको सम्झना : २४ दाइ र भान्जी अन्ततः नेपालमा पनि कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)को कारणले लकडाउन (बन्दाबन्दी) भएरै छाड्यो । २०७७ साल चैत्र ११ गते पहिलो लकडाउन हुँदा कोरोना संक्रमित संख्या केवल २ (दुई) थियो । लकडाउनलाई १२० दिन (२०७७ साल साउन ६) पछि हटाइएको थियो । जुनबेला देशमा लकडाउन गरियो त्यो बेलाको स्थिति अत्यन्त […]
Continue Reading
गणेश वाम्बुले राई लोकतन्त्रको आधारभूत सौन्दर्य नै निर्वाचन हो, जुन स्वतन्त्र, निष्पक्ष र पारदर्शी हुन्छ र हुनुपर्छ । स्थानीय तहको चुनावको दिन २०७९ बैशाख ३० गते आइपुग्नै लागेको छ । देश चुनावमय छ । तिथि मिति कुर्ने १ करोड ७७ लाख ३३ हजार ७ सय २३ मतदाताहरू मतदान गर्न आतुर छन् । मतदान गर्नकै निम्ति […]
Continue Reading
-रेवती थापामगर (लेकाली गिठ्ठा) काठमाडौंदेखि मुलकोट बौद्ध स्तुपालाई एक चक्कर लगाएँ । २०७८ कात्तिक २६ गते तदानुसार १२ नोभेम्बर, २०२१ शुक्रबार बिहानको ६ बजे बौद्ध गेटबाट साइकल गुडाएँ । सूर्यको उषा नतग्र्रिदै चाबहिलतिर मोडिएँ । फ्याटफुट्ट भेटिने देखिने बिजुलीका खम्बामा बलेको प्रकाशमुनि साइकलमा गुड्दै गौशाला आइपुग्दा मिरमिरे बिहानीले बिदाइ गरिसकेको देखिन्थ्यो । सवारी साधनले कालो […]
Continue Readingअखिल सिक्किम किरात चोङ चुम्लुङको घोषणा–पत्र, १९७३ – इमानसिंह चेम्जोङ आज तारिख १९ जुलाई १९७३ को दिन पश्चिम सिक्किमस्थित सोरेङ बजारको खेल मैदानमा श्री एच.डी. चोङको अध्यक्षतामा अखिल सिक्किम किरात चोङ चुम्लुङको प्रथम महासभा सम्पन्न भयो । यस सभाले निम्नाड्ढित विषयहरूप्रति दृढ प्रतिज्ञा गर्दै प्रस्तावहरू पारित ग¥यो । असाधारण सभाका प्रस्तावहरू : १. सिक्किमका आदिवासी […]
Continue Readingकिराँत लिम्बू साहित्यको इतिहास – गोपी कृष्ण अधिकारी पूर्वी नेपालका किराँतीहरू द्वापर युगदेखिका स्थानीय आदिवासी हुन् । अपुङ्गी राजा कहलाइने यस आदिवासी जनजातिको भाषा, साहित्य, संस्कृति रीतिथिति परम्परा आदिले सम्पन्न वीर योद्धा जाति हुन् । नेपाली साहित्य लगायत पञ्जाबी, बङ्गाली, आसामी साहित्यमा प्रयोग भएका किराँती शब्दहरू ती साहित्यबाट अलग गर्नु हो भने ती साहित्य अपाङ्ग […]
Continue Reading
पुराना दिनका याद दिलाउने कुरा एक्कसी हिजो गर्नु पर्यो- चिते/चितुवा सम्बन्धी । हिजो म अपर्झट मेडिकल गएं । टोकन सिस्टम अनुसार मेरो पालो 2 नम्बर काउण्टरमा पर्यो । म गएर बसें । नर्सले इमिरेटस आइडी माग्यो । मैले दीएं । करिब 2/3 मिनेट पछि मेरो मुखमा सिधै हेरेर एक्कासी एसो भन्यो- ” तुम तो चिते […]
Continue Reading
२३औं वाम्बुले कविता गोष्ठी सन्दर्भ : भर्चुअल कविगोष्ठीका फाइदा वाम्बुले राई भाषाको २३ औं कविगोष्ठी भर्चुअल माध्यमबाट (मंसिर २० गते २०७८ मा) सम्पन्न भयो । कोभिड–१९ को कारण २०७७ को २२ औं कविगोष्ठी पनि भर्चुअल माध्यमबाटै भएको थियो । कोभिड–१९ को महामारीले संसारलाई थिलथिलो बनायो । तर यसले धेरैलाई अवसर पनि दिएको छ । वाम्बुले […]
Continue Reading
व्यतिकरण – विरास राई ‘फुचुङ’ मानिस बहुआयामिक प्राणी हो । ऊ कति बहुआयामिक हो ? यसको चिरफार व्यतिकरण बहसको माध्यमबाट गर्दा उपयुक्त हुन्छ । व्यतिकरण विज्ञानमा आधारित शब्द हो । यसको नेपाली शब्द अर्थ हस्तक्षेप, विरोध, अवरोध हुन्छ । भौतिक विज्ञानमा ‘प्रकाश वा ध्वनिका तरङ्गहरूको समान आवृत्ति’ भन्ने अर्थ लाग्छ । टेलिभिजन, रेडियो प्रसारणमा अवरोध […]
Continue Reading